English

مجله خبری » دانشنامه

تأثير رنگ‌ها در تبليغات و بازاريابي

بازاريابان بايستي رنگ محصولاتشان را مورد توجه قرار دهند زيرا بر ادراك مشتري مؤثر مي باشد.هممچنین رنگها میتوانند برافزايش فروش تاثیر بگذارند.
بازتاب تشعشعات نور از اشياء رنگ آنها را تشكيل مي دهد، رنگ هاي اجسام بر حسب اينكه بازتاب يك رنگ اصلي از نور سفيد باشد يا تركيبي از چند رنگ اصلي يا فرعي، مي تواند آثار و خواص فيزيكي، فيزيولوژيكي و رواني مخصوص به خود داشته باشد.
بشر از ديرباز با تأثير پذيري از محيط رنگي طبيعت پيرامون خويش، نسبت به رنگ حساس بوده و از رنگ در زمينه هاي مختلف استفاده فراواني كرده است علاوه بر آنكه رنگ در ايجاد ارتباط و پيام رساني نقش مهم و چشمگيري دارد، در جوامع مختلف به عنوان نماد عاطفي، فرهنگي، قومي و ملي به كار رفته است.
بازاريابان بايستي رنگ محصولاتشان را مورد توجه قرار دهند، رنگ بسته بندي و هر رنگ را كه مربوط به محصولات در تبليغات مي شود، به عنوان بخشي از استراتژي بازاريابي خود تحت نظر داشته باشند. اين عوامل تحت كنترل بازارياب است.
صنعت به تدريج در مي يابد كه رنگ بايد نقشي اساسي تر در فرايند طراحي تا توليد، بازي كند، مردم نيز با احساس نياز شديدتري نكته سنج و باريك بين شده اند، به گونه اي كه رنگ را در قالب طراحي محصول مي بينند اين بيداري عمومي، جوي را مي سازد كه در روند طراحي تا فروش احساس مي شود و در شيوه انتخاب خريدار تأثير مي گذارد.
سير تكاملي
اگر به سير تكاملي شركت ها نگاه كنيم مراحل زير را در آن خواهيم ديد
مرحله داد و ستد
تمايز كالا
خدمات مشتريان
قسمت بندي بازار مشتري
مرحله پايگاه اطلاعاتي مشتري منفرد

همان طور كه در اين مسير مشاهده مي كنيد جهت گيري ها كم كم در مسير تكامل به سمت مشتري منفرد سوق يافته و شناخت كامل او در راس قرار گرفته است.
اكثر مزيت هاي رقابتي ناشي از احساس است، در واقع در اين اصل به سازمان ها توصيه مي شود كه اگر در عصري كه فناوري آن را هدايت مي كند خواهان پيشي گرفتن از رقبا هستند بايد به جاي فكر از احساس مدد بگيرند.
کاربرد رنگ‌ها در جایگاه‌یابی و نام تجاری
هنگامی که یک شرکت درصدد معرفی محصول یا خدمتی است که یکی از ویژگی‌های اصلی آن با خاصیت روانی یکی از رنگ‌ها سازگاری دارد، بهتر است که در نام‌گذاری آن از رنگ متناسب استفاده شود. برای اثربخش کردن جایگاه محصول یا خدمت در ذهن مشتري ، هماهنگی میان تمامی عوامل مربوط به آن جایگاه، می‌تواند در بلندمدت تاثیرات عمیق‌تری بر جای بگذارد. هر اقدامی که موافق با احساس افراد از رنگ آن محصول یا خدمت باشد، می‌تواند باعث یاداوری بهتر آن در ذهن مخاطبان شود. لكن قبل از هر اقدامي‌مي‌بايست به ويژگي هاي بازار هدف توجه كامل داشت اينكه بازار هدف مورد نظر متشكل از چه افرادي با چه ويژگي هاي سني ، جنسي ، رواني ، اجتماعي و ... است مي‌تواند راهنماي موثري براي بهره گيري از ابزار قدرتمند رنگ در بازاريابي باشد . رنگ‌ها نيز مي‌بايست در كنار ساير عناصر بازاريابي به دقت مورد استفاده قرار گيرند .
از ميان كاربردهاي مختلف رنگ‌ها در بازاریابی، حفظ هويت تصویری برند، از بقيه مهمتر است چرا كه در اكثر مواقع، دارايي اصلي شركت توليدكننده محصول مصرفي، نام تجاری آن است و مهمترین چیزی که این نام را در ذهن مخاطبان تداعی می‌کند، رنگ برند است. رنگها، مجسم‌کننده برندها هستند و به یادآوری یک نام تجاری در ذهن مخاطب کمک می کنند. اهمیت زیادی که به رنگ در بسته بندی محصولات داده می‌شود نشان می‌دهد که سازندگان پاسخ سریعی از مشتریان نسبت به بسته‌بندی و رنگ آن مشاهده کرده‌اند تا به آنچه که بر روی آن نوشته شده است.
استفاده از رنگ‌ها در طراحی فضای ارائه خدمت
یکی از ویژگی‌هایی که در بازاریابی خدمات اهمیت زيادي پیدا می کند، فضایی است که در آن به ارائه خدمت پرداخته می‌شود و یا لباسی که کارکنان به تن می‌کنند. این عامل حتی در توزیع محصولات نیز به چشم می‌خورد و می‌توان در طراحی فضای فروشگاهی که محصولات خاصي را مي‌فروشند از رنگ متناسب با آن استفاده کرد. برای مثال، می‌دانیم که رنگ قرمز به دلیل تأثیر بر متابولیسم بدن، اشتها را تحریک می‌کند. به همین دلیل اکثر رستورانهای غذای آماده یا فست فود از این رنگ استفاده می‌کنند. گاهی نیز استفاده از رنگ زرد باعث می‌شود توجه مشتری را جلب کرده، اشتهای آنها را بالا برده و آنها را تشویق به خوردن بيشتر می‌کند. این روش بهترین راه برای ساندويجي ها و محل هاي عرضه ذاي آماده است تا بتوانند فروش خود را بالا ببرند. بالعكس در رستوران‌های سنتی مي‌توان از رنگ آبی استفاده كرد تا مشتریان حس کنند که در حال آرامش و استراحت هستند. این وضعیت آرامش بخش باعث می‌شود که مشتریان وقت بیشتری در رستوران صرف کنند. هرچه بیشتر در رستوران بمانند تمایل بیشتری به خوردن غذا، نوشیدنی، قهوه و یا دسر خواهند داشت و در نتیجه فروش رستوران افزایش خواهد یافت. این یک روش مفید برای رستورانهای سنتی در جهت افزایش فروش می‌باشد. این نکته را نیز باید در خاطر داشت که زیاده روی در استفاده از رنگ‌ها، مانند هر چیز دیگر، کار درستی نیست و اگرچه آبی حس آرامش را به فرد القا می‌کند اما استفاده بیش از حد از آن اشتها را کور می‌کند و چنین نتیجه‌ای مطلوب رستوران‌های سنتی نیست. با این حال بعضی از رستوران‌ها وجود دارند که تا حدی می‌توانند از رنگها برای کاهش اشتها استفاده کنند. این نوع رستوران‌ها «تمام آنچه که می‌توانید بخورید» نام دارند که سرویس خود را با تعرفه یکسان و نرخ یکسان ارائه می‌کنند. گرچه این استراتژی موثر است، اما سایر جنبه‌های رستوران نیز مثل سرویس خوب، کیفیت خوب و محیط اطراف رستوران نیز بی‌تأثیر نخواهد بود.
انتخاب مشتري
فرآيند تصميم گيري مشتري 2 قسمت مي باشد: خود فرايند و عوامل موثر در فرايند، فرايند تصميم گيري 6 مرحله دارد: انگيزش، آگاهي از مشكلات، جستجوي اطلاعات، ارزيابي جايگزين ها، خريد، رفتار پس از خريد. عوامل اثر گذار در فرآيند، جمعيت شناختي و چرخه ي زندگي مشتري مي باشد كه با مطالعه ي اين امر مي توان شخصيت و نيازهاي او را تعيين كرد. تعيين جمعيت شناختي راحتتر و قابل اندازه گيري مي باشد منظور از چرخه ي زندگي راه هايي كه مشتري زمان و پول را صرف مي اين اطلاعات از رفتار مصرف كننده و انتخاب او كه چه چيز، كجا، چگونه و از چه كسي كالا يا خدمات را خريد مي كند لازم مي باشد
تأثير رنگ در انتخاب برند در تعدادي از تحقيقات تشخيص داده شده است گزارش شده كه رنگ يكي از موارد انگيزاننده در انتخاب برند مي باشد
ترجيحات رنگ براي محصولات پراهميت و كم اهميت
محصول بسيار ضروري براي يك مصرف كننده محصولي است كه خريد آن براي مصرف كننده بسيار لازم است و احتمالاً تصميم خريد آن نيز با دقت فراوان اخذ مي شود اين نوع محصولات توجه قابل ملاحظه اي را در رفتار مصرف كننده سبب مي شوند، زيرا تصميم گيري براي خريد آنها كاملاً متفاوت از محصولات كم اهميت است. مصرف كننده در خريد اين نوع محصولات علاوه بر دقت و توجه، زمان بيشتري را صرف ارزيابي راهكارهاي مختلف مي كنند.
محققان معتقدند كه، تصميم به خريد چنين محصولاتي مستلزم يك واكنش هيجاني و نيز هزاران عامل ديگر است كه نقش مهمي در خريد ايفا مي كنند بر عكس تصميم گيري براي خريد محصولات كم اهميت به صورت خودكار انجام مي گيرد اغلب براي تصميم گيري در مورد محصولات كم اهميت عوامل ساده اي نقش دارند كه به اطلاعات خيلي زيادي نياز ندارند، بنابراين نقش رنگ در تصميم گيري براي خريد محصولات بسيار ضروري، بيشتر از محصولات كم اهميت است بر اين اساس احتمالاً رنگ هاي محصولات ضروري، بهتر از رنگ محصولات كم اهميت به خاطر سپرده مي شوند در نتيجه استفاده از رنگ هاي استاندارد براي اين نوع محصولات توصيه مي شود.
گزينش رنگ متناسب با محصول
عواملي از قبيل صدا، سايز، شكل و رنگ مي توانند به جلب توجه و خلق احساسات كمك كنند كه احتمال خريد را افزايش دهند. يك فاكتور كليدي در گزينش رنگ، بررسي بازار است تحقيق و بررسي بازار كه شامل رنگ هم مي شود در فروش محصول به كار مي آيد. مشتريان، توليد كنندگان، تيم هاي بازاريابي و فروش و هم مصرف كنندگان يا استفاده كنندگان مخاطب آن هستند. بازاريابي پديده اي واكنش پذير و نه واكنش زاست و با جمع آوري و پردازش اطلاعات حاصل از خريد مردم كه براساس پاسخ هاي آنها به پالت هاي رنگي موجود صورت مي پذيرد انجام مي شود در روان شناسي رنگ ها به خلوص آنها توجه مي شود مثلاً توصيه مي شود كه تون مياني رنگ انتخاب شود، زيرا تون روشن يا تيره رنگ ها تأثير مطلوب را نخواهد داشت.
در برخي از توليدات صنعتي رعايت اصول طراحي فرم كلي و رنگ انتخابي، از محصولات هم خانواده و هم رده آن محصول تبعيت مي نمايد و ضروري است تا طرحي با رنگي خاص پيشنهاد گردد كه ميل خريد را در جهت خريد كالا به عنوان كالاي تكميلي ابزار مصرفي يا كالاي خريداري شده از قبل تحريك نموده و همگن بودن وسيله را بيان نمايد. بازارياب ها به بخش اجرايي براي تعيين رنگ محصولات، مشاوره مي دهند رنگي كه به نظر بيايد و مشتري آن را درك كند
هرگز يك ته مايه ي قرمز رنگ روي پلاستيك اثر همين رنگ روي پارچه را نخواهد داشت حتي اگر آن رنگ سايه هاي يكسان و يكنواختي را پديدار سازد و حتي بر سطح براق و صاف فلزي اعمال شود. مسلماً اثرات كاملاً متفاوتي را نسبت به زماني كه رنگ ريشه هاي يك فرش را تشكيل مي دهد القا خواهد كرد
اگرچه تفاوت هاي بسيار و آشكار فرهنگي، سياسي و مالي بين كشورها و قاره هاي جهان، مشكلات عديده اي را به همراه مي آورد ولي توانايي دسترسي قريب الوقوع بين المللي، گونه اي از طراحي جهان و درون جهان را نويد مي دهد تا واكمن سوني بتواند در سرتاسر گيتي بدون اندكي تغيير رنگ يا طراحي به فروش چشمگيري برسد
علاوه بر گزينش رنگ با نورپردازي مي توان تأثير رواني مثبتي را فراهم كرد به عنوان مثال زير نور قرمز زمان به آرامي و زير نور اندكي زمان سريع تر مي گذرد
تحليلي از متغيرها در مورد اثر رنگ و نور در فروش
وقتي به اطراف خود نگاه كنيم شواهدي در مورد استراتژي بازاريابي هست كه رستوران هاي فست فود معمولاً رنگ قرمز يا نارنجي انتخاب مي كنند، قرمز بر متابوليك ما اثر دارد و زرد هم براي مشتريان جالب است و مك دونالد را مي توان به عنوان مثال بيان كرد
رستوران هاي رسمي از رنگ آبي استفاده مي كنند تا مشتريان آرامش داشته باشند، بيشتر بخورند و سفارش دهند و در كل فروش بيشتري داشته باشند
رنگ آبي براي بانك ها و مكان هاي مالي، مناسب مي باشد محصولات لوكس در بسته هاي مشكي و نشان از اين دارد كه سهم بازارشان براي افراد با درآمد بالا مي باشد
نتيجه گيري
مديران بايد رنگ ترجيح داده شده و نرمال را در بازار هدفشان تعيين كنند استفاده از رنگ مي تواند يك راهنماي بالقوه قوي محسوب شود، به ويژه وقتي كه براي يك نشان منحصر به فرد مورد استفاده قرار مي گيرد. آگاهي از ترجيحات رنگ مصرف كنندگان داراي پيامدهاي منطقي است زيرا بازاريابي كه پي مي برند كدام رنگ ها بهترين تأثير را بر روي فروش دارند احتمالاً ضمن ارائه محصولات مورد نظر هزينه توليد را نيز كاهش مي دهند. رنگ مي تواند از عواملي باشد كه باعث افزايش فروش شده در نتيجه در آمد جديد ايجاد كند.